23 september 2016
Het was de week van de centrale bankiers. Zowel in Japan, de Verenigde Staten als in Europa werken de centrale bankiers maar aan een ding, de geloofwaardigheid.
Het is namelijk het enige instrument dat de centrale bankiers hebben. Heeft men geen geloofwaardigheid meer dan is alles verloren. Ons hele geldstelsel is hierop gebaseerd. Als de consument niet gelooft dat het briefje papier dat hij heeft van de centrale bank waarde heeft dan is het niet meer mogelijk om transacties te verrichten. En iets simpels als aardappelen kopen lukt dan niet meer.
In de afgelopen weken twijfelden steeds meer analisten aan de mogelijkheid van de centrale bankiers om de economie weer te laten groeien. En dat wordt dan overgenomen door de media die het weer vergroten en soms belachelijk maken. Dat is makkelijk maar geeft aan dat niet altijd wordt begrepen wat de taak van een centrale bankier is. Die is niet de populariteitspool te winnen maar de mandaten zo goed mogelijk uitvoeren. En dat vrij van enige politieke invloed. Een politicus kan zich wel eens buigen naar de algemene opinie. Een centrale bankier nimmer. Dus als ze de rente verlagen zijn ze populair maar als ze teveel verlagen weer niet. Gelukkig reageren ze stoïcijns op deze situatie. ECB voorzitter Draghi met soms onderkoelde humor. FED voorzitter Yellen met duidelijke academische antwoorden. En Bank of Japan Haruhiko Kuroda met een gezicht dat geen enkele emotie prijsgeeft. En allen met de uitdrukking “keep cool and carry on”. Of het beleid dat zij nu voeren door de rente laag te houden (of niet te verhogen in de Verenigde Staten) gaat werken weet niemand exact. Economie en zeker ook monetaire politiek is geen exacte wetenschap. Yellen was na de vergadering het meest duidelijk erin: “waarom bedrijven nu niet volop investeren met de lage rente is ook ons onbekend”. Investeren bedrijven niet omdat de vooruitzichten zo somber zijn? Dat is niet zo want de rente blijft voorlopig laag. Wat opvalt was dat Yellen het duidelijk erover had dat de consumenten wel economisch actief zijn. Dat zien we aan de ontwikkeling van de huizenmarkt. Wellicht zullen de inkoopmanagers bij bedrijven dat een aanleiding geven om meer te gaan kopen. Kuroda had ook interessante uitspraken. Namelijk dat de inflatie in Japan best wel boven de 2% mag komen zonder dat er directe maatregelen komen. Oftewel na een lange periode van lage rente komt er niet een snelle verhoging. Voor de deelnemers aan de markten was dit blijkbaar voldoende om toch weer enig vertrouwen te krijgen in het beleid.