Centrale banken moeten de stabiliteit van het financiële systeem bewaken. Gezien de fluctuaties na afloop van de vergadering van de ECB lukt dat niet helemaal.
In december na de vergadering zagen we een van de grootste koersstijgingen van de euro op een dag. Aandelenbeurzen daalden fors. Gisteren na de vergadering zagen we eerst een lagere euro om daarna weer van richting te veranderen. Ook de aandelenbeurzen waren volatiel.
De reden voor de beweging in december was grotendeels te verklaren uit het gegeven dat het opkoopprogramma niet werd uitgebreid. De markt rekende op € 70 mrd maar het bleef staan op € 60 mrd. Die teleurstelling was de reden voor de forse stijging van de euro. Gisteren kondigde de ECB aan dat men het bedrag verhoogt naar € 80 mrd. En naast staatsleningen worden er ook bedrijfsobligaties gekocht. Een impuls voor voornamelijk de leningen uit het zuidelijk deel van Europa. Maar na enkele uren leek het feest over te zijn. Dat vooral door de persconferentie na afloop waar Mario Draghi aanstipte dat hij niet verwachtte dat de rente verder omlaag zou gaan. De euro, na eerst een procent te zijn gedaald, begon weer te stijgen. De commentaren veranderden snel van “fantastisch” naar “het werkt niet”. Wat dat betreft zijn de uurlijkse commentaren vaak opportunistisch. Soms moeten er uit bewegingen, die er nu eenmaal zijn, niet al teveel conclusies worden getrokken. Feit is en blijft dat de ECB er alles aan gaat doen om de Europese economie te laten groeien. “Whatever it takes” zal nog vaak klinken. Of het gaat lukken lijkt voor de hand te liggen omdat de centrale bank simpelweg niet stopt. Zij heeft alle middelen om dit te bereiken. Dat Draghi zegt dat hij niet verwacht dat de rente van -(negatief) 0,4% niet veel verder omlaag gaat is logisch. Maar dat betekent geenszins dat het niet gaat gebeuren als het nodig is. De zure commentaren uit vooral Duitse hoek moeten wel worden gehoord maar ook op hun waarde worden ingeschat. Natuurlijk is het onontgonnen terrein wat de Europese Centrale bank doet. Maar als het nooit eerder is vertoond betekent dat ook dat de uitslag niet bekend is. Nu al stellen dat het foutief afloopt is even onbekend. Natuurlijk is het vervelend voor vastrentende beleggers. Simpel 4% opstrijken is er de komende jaren niet bij. Daar moet creativiteit aan te pas komen. En ook spaarders zullen niet blij zijn met de maatregelen. Maar ook dit moet in perspectief worden geplaatst. De belastingdruk op spaargeld is hoger dan de gevolgen van de “negatieve” rente.