30 oktober 2017
Nog negen maanden lang zal de Europese centrale bank obligaties opkopen. Niet meer € 60 mrd per jaar maar de helft. De obligatiemarkten reageerden enthousiast.
Dat mag vreemd lijken, want zou het niet logischer zijn geweest als de rente zou gaan stijgen en de koersen van obligaties zouden dalen als de grote opkoper besluit om minder te gaan kopen. Dat het omgekeerde gebeurde, de rente daalde en de koersen die omgekeerd reageerden stegen. De reden lag voor de hand.
De beslissing van de ECB was niet verrassend. Al weken gingen de meeste analisten ervan uit dat deze maatregel zou worden genomen. Handelaren die wellicht op iets anders hadden gerekend en speculeerden op een rentestijging moesten de positie terugdraaien. Dat zorgde voor de daling van de rente. Om de “afbouw” in perspectief te zetten: het bedrag dat de ECB komend jaar gaat opkopen is gelijk aan de helft van de geplande uitgifte van staatsleningen door de overheden uit de Eurozone. Nu mag overigens de ECB maar een derde opkopen van staatsleningen die worden uitgegeven dus moet men ook van andere debiteuren opkopen. Het wordt, om het beeldend voor te stellen, wel nog altijd dringen op de obligatiemarkt maar minder druk. Derhalve kan de conclusie worden getrokken dat de rente ook in 2018 laag blijft. Een verhoging van de rente ligt nog veel verder weg. Het beleid van de ECB is duidelijk succesvol want alle economische indicatoren wijzen op een aantrekkende economie. En wat van belang is, zonder een duidelijke inflatiestijging. Voor obligatiebeleggers is er natuurlijk wel een probleem. Want de rentevergoeding is dermate laag dat men niet wordt gecompenseerd voor tegenvallers. Ook de rente op bedrijfsleningen is te laag en mocht de rente wel hoog zijn dan is het duidelijk dat er een probleem is. Een voorbeeld is de 2,25% Vallourec die tot 2024 loopt. Op dit moment is er een koers van 82% wat het effectief rendement brengt op 5,5%. De producent van buizen voor met name de olie-industrie heeft nog altijd een verlies. Dat verlies is overigens wel met de helft teruggedrongen. Maar een nieuwe daling van de olieprijs zal het bedrijf wellicht niet overleven. Aantrekkelijker zijn dan nog altijd Portugese staatsleningen. De rente van 2,25% voor 10-jarige is maar de helft van bovenstaande lening maar Portugal behoort weer tot de “investment grade” debiteuren. Een andere mogelijkheid zijn valuta’s. Gezien het beleid van de ECB mag worden verwacht dat de dollar stijgt. En voor Amerikaanse staatsleningen is de rente inmiddels hoger dan de Portugese.